Σκαγιοπούλειον Ορφανοτροφείον

"Skagiopouleio Project"

Το «Εθνικό Σκαγιοπούλειο Αγροτικό Ορφανοτροφείο Αρρένων Πατρών» ιδρύθηκε το 1926 από τον Παναγιώτη Σκαγιόπουλο με σκοπό την ανατροφή, περίθαλψη, στοιχειώδη εκπαίδευση και την άσκηση στη γεωργία των ορφανών παιδιών του πολέμου. Ο Σκαγιόπουλος εργάστηκε από νεαρή ηλικία ως ιδιωτικός υπάλληλος, αλλά η έμφυτη κλίση του στο εμπόριο τον ανέδειξε γρήγορα σε έναν από τους πιο επιτυχημένους σταφιδέμπορους της εποχής του. Παρά τον πλούτο που απέκτησε, δεν παρασύρθηκε από το πνεύμα του ευδαιμονισμού. Αντίθετα, διέθεσε «εν ζωή» το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του και υλοποίησε ό,τι ο αλτρουισμός τού υπαγόρευε, ιδρύοντας το Σκαγιοπούλειο Ορφανοτροφείο, τη λειτουργία και πορεία του οποίου παρακολουθούσε στενά μέχρι το θάνατο του.

Το Skagiopouleio Project αποτελεί ένα καλλιτεχνικό σχεδίασμα σε εξέλιξη, που εστιάζει στην ιστορία του Σκαγιοπούλειου Ορφανοτροφείου, των ανθρώπων που σχετίστηκαν με αυτό, καθώς και τις συνθήκες που επέβαλαν τη δημιουργία του. Σκοπός του εγχειρήματος είναι η ανάδειξη της ιστορίας του ορφανοτροφείου μέσα από τη δημιουργία καλλιτεχνικού έργου και η ενεργοποίηση της μνήμης γύρω από αυτό με εικαστικά μέσα.

Αφετηρία αυτής της προσπάθειας αποτέλεσε η δημιουργία αυτού του ανοιχτού διαδικτυακού αρχείου-blog όπου συγκεντρώθηκαν όλες οι σχετικές πληροφορίες. Πηγές για τη συγκρότησή του αποτέλεσαν το αρχείο του ιδρύματος, παλιές φωτογραφίες και έγγραφα, υλικό από τα εποπτικά μέσα διδασκαλίας του ιδρύματος (πίνακες, όργανα, βιβλία, προπλάσματα), δημοσιευμένα κείμενα και άρθρα, συνεντεύξεις-μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν στο ίδρυμα και επιτόπια έρευνα. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στο project αντλούν τόσο πληροφορίες όσο και πρώτη ύλη για την εξέλιξη των έργων τους από το εν λόγω αρχείο. Έννοιες όπως η απώλεια, η ανάγκη, η οικογένεια, το οικείο, το ανοίκειο, η προσφορά, η περίθαλψη, η ευεργεσία, η δωρεά, η προστασία, η φροντίδα, η εκπαίδευση, η ανατροφή, η διαπαιδαγώγηση, η πειθαρχία, ο ιδρυματισμός, η ομοιομορφία, η ατομικότητα, η κοινωνικοποίηση και η ένταξη ορίζουν το πλαίσιο δημιουργίας του project.

Η ατμόσφαιρα του νεοκλασικού κτηρίου του ιδρύματος, οι μνήμες και οι ιστορίες που το περιβάλλουν, τα πρόσωπα των παιδιών που φιλοξενήθηκαν σε αυτό αλλά και η προσωπικότητα του ανθρώπου που το δημιούργησε διαφαίνονται στις δημιουργίες των δέκα σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο σχεδίασμα αυτό.

Νέες εικόνες, λέξεις και ήχοι γεννήθηκαν μέσα από το εγχείρημα αυτό. Τα έργα που θα αντικρίσει κανείς στις αίθουσες του παλιού Σκαγιοπούλειου Ορφανοτροφείου έχουν κάτι από το τότε και το τώρα. Σκοπός της καλλιτεχνικής πράξης δεν είναι απλά η αναπαράσταση του παρελθόντος, αλλά το ζωντάνεμα όλων αυτών που παραμένουν ανεπηρέαστα από το πέρασμα του χρόνου.
Το Skagiopouleio Project πραγματοποιείται στα πλαίσια του Re Culture Ⅲ,  του 3ου Διεθνούς Φεστιβάλ Σύγχρονης Τέχνης, Art in Progress, στην Πάτρα. http://www.artinprogress.eu/

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες∶ Ελένη Αγγέλου, Μάριος - Σέργιος Ηλιάκης, Ελένη Λύρα, Χαράλαμπος Μοσχοβίτης, Νίκη Μπίσυλλα, Μαρία Μπουρίκα, Ελπίδα Πανονίδου, Γιούλα Παπαδοπούλου, Κλειώ - Αναστασία Παπαιωάννου, Μαργαρίτα Σταυράκη.

Επιμέλεια∶ Νίκος Ποδιάς. http://podiasnikos.blogspot.gr/